Panik Ataklar Nasıl Gelişir?
Panik atak yaşayan kişilerin birçoğu, özellikle de panik atakların ilk zamanlarında yaşadıkları fiziksel belirtilerin şiddetini ve etkisini düşünerek bunun psikolojik bir şey olamayacağını, fark edilemeyen fiziksel bir şeyler olduğu düşüncesine sıklıkla kapılırlar. Bu düşünce hem kaygı seviyesini artırır hem de doğru müdahalelere engel olarak atakların devam etmesine sebep olur.
Peki, nasıl olur da psikolojik etkenler böylesine şiddetli fiziksel belirtilere sebep olabilirler? Bu gerçekten de mümkün müdür? Panik atak nasıl gelişir öğrenelim…
Bir tehlikenin ortasında kaldığımızda vücudumuzun acil durum sistemi (sempatik sinir sistemi) devreye girer. Kan basıncımız yükselirken, adrenalin ve dopamin salgılanımı artar. Kendinizi bir saldırının ortasında düşünün, siz saklanmaya çalışırken saldırganlardan birinin elinde silahı ile size doğru yürüdüğünü fark ettiğinizi hayal edin. Bu esnada kalp atışlarınız, nefes alışverişiniz, vücut sıcaklığınız nasıl olurdu? Bir -atak yaşadığımızda vücudumuzda gerçek bir tehlikeye maruz kaldığımızda olan şeyler olur. Vücudumuzun acil durumlarda devreye soktuğu tek bir alarm sistemi vardır. Her iki durumda da bir tehlike hissederiz ve sempatik sinir sistemi devreye girer. Böylelikle fiziksel olarak sağlıklı olsak bile, çarpıntı, sıcak basması, titreme, uyuşma, nefes almada güçlük gibi birçok şiddetli fiziksel belirti ortaya çıkabilir.
İnsanlar panik atak yaşadıklarında, sıklıkla vücutlarında fark ettikleri normalde tehlikeli olmayan bir belirtiyi tehlikeli olarak değerlendirip, çok kötü sonuçlarının olacağı düşüncesine kapılırlar. Bu düşünce ‘panik döngüsü’ dediğimiz ve panik atakları oluşturan döngüyü oluşturur. Panik atak terapisinde en önemli adımlardan birisi bu döngüyü kırmaktır. Panik atakların uzun zamandır devam etmesi, başarısız ya da yarım bırakılan tedavi girişimleri bu döngünün kırılmasını zorlaştırabilmektedir.
Panik Ataklarda Panik Döngüsü
Panik atakla ilgili okumaya devam etmek için en sık karşılaşılan belirtilerden olan Psikolojik Nefes Darlığı ve Çarpıntı yazımızı veya Uyuşma ve Karıncalanma Hissi yazımızı okuyabilirsiniz.
Anksiyete Testi
Beck Anksiyete Ölçeği
Panik Atak Testi
Panik Bozukluk Şiddeti Ölçeği
Depresyon Testi
Beck Depresyon Ölçeği