Yeni Başlayanlar İçin Panik Atak
Panik Atak Nedir?
Panik atak, bir kaç dakikadan bir kaç saate kadar sürebilen yoğun bir kaygıyla birlikte kendini tehlike içinde hissettiği bir durumdur.
Panik Atak Belirtileri
Panik atak belirtileri aşağıdaki gibidir. Panik ataklar sırasında bu belirtilerden 4 veya daha fazlasının yaşanmaktadır.
1. Çarpıntı,
2. Terleme.
3. Titreme ya da sarsılma.
4. Nefesin darlığı ya da boğuluyor gibi olma duyumu.
5. Soluğun tıkandığı duyumu.
6. Göğüs ağrısı ya da göğüste şıkışma.
7. Bulantı ya da karın ağrısı
8. Baş dönmesi, ayakta duramama, sersemlik ya da bayılacak gibi olma duyumu.
9. Titreme, üşüme, ürperme ya da ateş basması duyumu.
10. Uyuşmalar (duyumsuzluk ya da karıncalanma duyumları).
11. Gerçekdışılık (“derealizasyon”, gerçek dışı olma duyumu) ya da kendine yabancılaşma (“depersonalizasyon”, kendinden kopma duyumu).
12. Denetimini yitirme ya da “çıldırma” korkusu.
13. Ölüm korkusu
Panik Atak Hangi Durumlarda Ortaya Çıkar?
Panik ataklar kendiliğinden ortaya çıkabileceği gibi belli bazı özel durumlar da bunların ortaya çıkmasını etkileyebilir (örn: kalabalık bir yere girmek, asansörde kalmak vb). Panik atak bir çok farklı psikiyatrik durumda ortaya çıkabilir. Atakların varlığı panik bozukluk tanısı için yeterli değildir. Panik atakların spontane oluşması (belli bir duruma maruz kalmadan), beklenti anksiyetesinin ve kaçınmaların varlığı Panik Bozukluk tanısı için temel kriterlerdir.
Panik Atak Kimlerde Görülür?
Herkes panik atak yaşayabilir, bu zayıflık veya güçsüzlük anlamına gelmez! Panik bozukluğa zemin hazırlayan etkenler arasında kalıtsal, çevresel ve psikolojik etkenler rol oynamaktadır. Panik bozukluğun yaşam boyu görülme sıklığı %3 olarak belirtilmiştir. Ancak klinik gruplarda bu oran net bir şekilde daha yüksek olabilmektedir. Psikiyatrik bir tanısı olanlarda bu oran %10’a çıkmaktadır. Hatta bazı araştırmalar kalp hastalığı yaşamış gruplarda bu oranın % 60 lara kadar çıktığını göstermiştir.
Panik Atak Öldürür Mü?
Panik atak yaşayan kişilerin en çok endişe duyduğu noktalardan birisi de panik atakların ölüme sebebiyet vereceğine ilişkin endişedir. Bu endişenin sebebi atak sırasında bedende var olan yoğun belirtilere bağlanmaktadır. Örneğin ‘kalbim bu kadar hızlı çarpmaya devam ederse kalp krizi geçiririm’ veya ‘kalbim bu ritme dayanamayıp duracak’ gibi düşüncüler ortaya çıkmaktadır. Ancak iyi haber şu ki panik atak ölümcül bir durum değildir. Eğer bir doktor tarafından bir sağlık sorunu ile ilişkili bir ölüm riski belirtilmemişse, bir başka deyişle sağlıklı bir bireyden bahsediyorsak panik ataklar öldürmez. Panik atak sırasında vücudumuzda olup bitenler vücudumuzun başka bir çok durumda deneyimlediği şeylerdir. Bu konuda güvende hissetmekte zorlanıyorsanız bir psikologla görüşmek soru işaretlerinizi gidermenizi sağlayabilir.
Panik Atak Tedavisi Nasıldır?
İlaç tedavisi ve psikoterapi birlikte veya ayrı ayrı kullanılabilir. Panik bozukluk tedavisinde klinik çalışmalar bilişsel davranışçı psikoterapilerin %75 ila 90 arası iyileşme sağladığını göstermiştir. Psikoterapi dışında anksiyolitik ve antidepresanlarda panik bozukluk tedavisinde etkinliği kanıtlanmış olsa da bir çok vakada tedavi sonrası ilaçları bırakmayla birlikte belirtilerin yeniden kendini gösterdiği gözlemlenmiştir. Dolayısıyla kısa vadede her iki tedavi yöntemi etkin, ancak psikoterapi uzun vadede daha faydalı olmaktadır.
Panik Atağın İlaçsız Tedavisi Nasıldır?
Panik atağın ilaçsız tedavisinde psikoterapi kullanılır. Psikoterapi süreci, panik ataklara sebebiyet veren ve bedensel belirtileri tetikleyen yoğun kaygı duygusunun ortaya çıkmasını önlemeyi ve ataklara sebebiyet veren belirtilerin kontrolünü hedeflemektedir. Bunu gerçekleştirebilmek için bireyin kaygıyı tetikleyen düşünceleri, bedensel belirtileri algılayış ve yorumlayış şekli üzerine çalışılmaktadır. Psikoterapi süreci ayrıca kaçınmalar ve beklenti endişelerini aşma üzerine çalışmakta ve oldukça etkili sonuçlar vermektedir.
Panik atak tedavisi ile ilgili detaylı bilgi için Panik Ataklar Nasıl Gelişir yazımızı okuyabilir, panik atak sırasında yapılması gerekenler için Panik Atak Nasıl Geçer yazımızı okuyabilirsiniz.
Anksiyete Testi
Beck Anksiyete Ölçeği
Panik Atak Testi
Panik Bozukluk Şiddeti Ölçeği
Depresyon Testi
Beck Depresyon Ölçeği