Takıntılardan Kurtulmak
Takıntılar zihnimize istenmeden gelen, yoğun düzeyde sıkıntı veren ve kontrolümüz dışında tekrar eden düşüncelerdir. Takıntılardan kurtulmak istesek de takıntılı düşünceler zihnimize geldiğinde, dikkatimizi başka bir yere odaklamak çok zor olabilir. Bu düşünceler ‘yetersizim’ gibi kendimizi yargılayan düşünceler olabilirken, ocağı kapatıp kapatmadığımıza yönelik ya da sevdiğimiz insanların başına kötü bir şey gelmesine yönelik endişe içeren düşünceler olabilir.
Her Takıntılı Düşünce OKB Değildir.
Takıntılı düşünceler yoğun stres yaratabildiği için, kişi bu stresten kurtulmak amacıyla tekrar eden davranışlar (ritüeller) sergileyebilir. Örneğin, kişi ocağı kapatıp kapatmadığını defalarca kontrol edebilir. Ya da ‘bir işe başlarken 7’ye kadar saymazsam sevdiklerimin başına kötü şeyler gelebilir’ inancı ile sayma davranışı sergileyebilir. Birey bu düşüncelerinin ve davranışlarının anlamsız olduğunu bilir ancak kendini yapmaktan alıkoyamaz. Takıntılı düşünceler ve ritüeller kişinin günde 1 saatten fazla zamanını alıyorsa ya da kişinin günlük yaşamındaki işlevselliğini etkiliyorsa Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) olduğu düşünülebilir.
Takıntılar Nasıl Oluşur?
İnsanların yüzde 80-90’ının gün içinde istenmeyen düşüncelere sahip olduğu biliniyor. Ancak istenmeyen düşünceleri olan her kişinin düşüncelerinin takıntı boyutuna ulaşmadığını görüyoruz. İstenmeyen düşüncelerimizin takıntıya dönüşmesinde en önemli etkininin düşünceye gösterdiğimiz tepki olduğunu biliyoruz. Düşünceyi ciddiye alarak, bir tehdit ya da olası bir zarar olduğunu varsaymak düşünceyi daha önemli ve anlamlı duruma getirmektedir. Bir düşünceye verdiğimiz önem ve anlam ne kadar yüksekse, o düşüncenin bizi sıklıkla meşgul etme olasılığı da o kadar artabilmektedir.
Takıntılarımdan Kurtulmak
Takıntılı düşünceler belli düzeyde sıkıntıya sebep olduğu için, ilk olarak bu düşüncelerden bir an önce kurtulmaya çalışırız. Takıntılardan kurtulmak için de en sık kullanılan yöntemlerden biri düşüncelerimizi kontrol ederek uzaklaştırma girişimlerimizdir. Ancak, düşüncelerimizi kontrol etmeye, durdurmaya çalışmak gibi yöntemler bu düşüncelerin daha yoğun şekilde devam etmesine yol açabilmektedir. İstenmeyen bir düşünceden uzaklaşmaya çalıştığımızda, zihnimiz bize o düşünceyi hatırlatmaya devam eder ve onun hakkında düşünmeyi durduramayız. Bu nedenle, takıntılı düşüncelerimizle başa çıkmak için en önemli noktalardan biri düşüncelerimizi kontrol etmemiz gerektiğine yönelik inancımızı değiştirmek olacaktır.
Ne Zaman Destek Almalıyım?
İstenmeyen düşünceler insan doğasının normal bir parçasıdır. Ancak bu takıntılı düşünceler Obsesif-Kompulsif Bozukluk ya da diğer kaygı bozuklukları gibi önemli bir ruhsal sorunun belirtisi olabilir. Bu nedenle, takıntılı düşünceler, iş aile ve özel hayatınızdaki işlevselliğinizi etkiliyor ve hayatta yapmak istediklerinizi engelliyorsa profesyonel destek almayı düşünebilirsiniz.
Takıntılarla ilgili farklı bilgiler için Obsesif Kompülsif Bozukluk yazımızı okuyabilir, bu süreçte kullanılan terapi yöntemlerini daha yakından tanımak için Bilişsel Davranışçı Terapi yazımızı veya aşağıdaki yazı serimizi inceleyebilirsiniz.
Anksiyete Bozuklukları Yazıları
Anksiyete Krizi
Anksiyete Krizi Nedir Anksiyete ya da kaygı, kötü bir şey olacağından endişelendiğimiz zaman ortaya çıkan nedensiz bir korku ve tedirginlik hali olarak tanımlanabilir. Anksiyete, bilinmeyen bir tehdide verilen dugyusal bir yanıt olabilir. Örneğin, karanlık bir sokakta tek başına yürüdüğünüz zaman biraz huzursuz hissedebilirsiniz, kaslarınız gerilebilir ve kalp atışınız hızlanabilir. Bu tür anksiyete bir yabancının size […]
Gece Uyuyamamak
Gece Uyuyamamak Çoğu kişi yaşamının belli dönemlerinde gece uyuyamama sorunu yaşamaktadır. Bu durum günlük hayatında yaşadığı stresten dolayı, fiziksel bir rahatsızlıktan ya da herhangi bir neden yokken yaşanabilir. Uyuyamama sorunu yaşamın belli dönemlerinde kısa süreli olması durumunda önemli sorunlara yol açmayabilir. Ancak uyku yoksunluğunun uzun süreli olması durumunda günlük işlevselliği etkileyen, depresif ruh hali ve […]
Travma Sonrası Stres Bozukluğu
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir?Travma Sonrası Stres Bozukluğu, kısaca TSSB, kişinin yaşamını tehdit eden ya da yoğun derecede stres veren travmatik bir olay deneyimlemesi ya da olaya tanık olması sonucu gelişen psikolojik rahatsızlıktır. Bu travmatik olaylar yaşamı tehdit eden fiziksel saldırılar, cinsel istismar, ya da araba kazası gibi yoğun stres veren olaylar olabileceği gibi, deprem, […]
Panik Atak Nasıl Geçer?
Panik Atak Nedir? Panik atak birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürebilen yoğun kaygı durumudur. Ataklar panik bozuklukta görülebileceği gibi farklı psikiyatrik durumlarda da görülebilmektedir. Panik ataklar kişiyi duygusal olarak yıprattığı gibi günlük yaşamında, işlevselliğinde ve ikili ilişkilerinde ciddi bozulmalar yaratabilmektedir. Panik atağın bu önemli etkileri sebebiyle panik atak nasıl geçer sorusu en çok sorulan sorulardan […]
İlaçsız Anksiyete Tedavisi
İlaçsız Anksiyete Tedavisi Yaygın anksiyete hayatımızın birçok alanını önemli ölçüde etkileyen, gerginlik, huzursuzluk, aşırı endişe gibi hem psikolojik hem fiziksel belirtilerle karakterize kronik bir psikolojik durumdur. Yaygın anksiyete belirtileri genellikle zamanla değişir ve belirtiler aylar yada yıllardır devam edebilir. Anksiyete sorunu yaşayan bireylerin çoğu uykusuzluk, depresif ruh hali, keyif alamama ve panik ataklar deneyimler. Bu […]
Uyuşma ve Karıncalanma Hissi Nedenleri
Uyuşma-Karıncalanma Hissi ve Psikolojik Etkenler Uyuşma ve karıncalanma hissi birçok kişide fiziksel hastalıklarla ilgili endişeye sebep olsa da bu durumun en önemli sebeplerinden birisi anksiyete bozukluğu ve bu kapsamda yaşanan panik ataklar olabilmektedir. Bu gibi durumlarda yaşanan panik ataklar sıklıkla uyuşma ve karıncalanma hissini beraberinde getirebilmektedir. Aşağıdaki sorularla bu konforsuz fiziksel belirtileri daha iyi anlayalım: […]
Psikolojik Nefes Darlığı ve Çarpıntı
Psikolojik Nefes Darlığı ve Çarpıntı Hissetmek Psikolojik nefes darlığı ve çarpıntı gibi belirtiler insanlarda çoğu zaman kalp krizi, kalbin durması, nefes alamayarak boğulma veya başka önemli hastalıklar gibi endişelere sebep olabilmektedir. Derin nefes alamama, rahat nefes alamama, nefes açlığı ve sebepsiz çarpıntı durumlarının yarattığı endişe haftalar hatta aylarca birden fazla doktor, tetkik ve değerlendirmeler için […]
Anksiyete Tedavisi
Anksiyete Tedavisi Anksiyete, yada kaygı bozukluğu konforsuz bedensel belirtilerin de görüldüğü aşırı bir tedirginlik ve korku halidir. Anksiyete yaşayan kişilerde huzursuzluk, gerginlik, odaklanma sorunları, uyku sorunları, kolay sinirlenme gibi belirtiler görülür. Anksiyete bozuklukları en yaygın görülen ve bireylerin işlevselliklerini ve kişilerarası ilişkilerini derinden etkileyen psikolojik rahatsızlıklardan olduğu için anksiyete tedavisi oldukça önem taşımaktadır. Anksiyete Bozukluğu […]
Takıntılardan Kurtulmak
Takıntılar zihnimize istenmeden gelen, yoğun düzeyde sıkıntı veren ve kontrolümüz dışında tekrar eden düşüncelerdir. Takıntılardan kurtulmak istesek de takıntılı düşünceler zihnimize geldiğinde, dikkatimizi başka bir yere odaklamak çok zor olabilir. Bu düşünceler ‘yetersizim’ gibi kendimizi yargılayan düşünceler olabilirken, ocağı kapatıp kapatmadığımıza yönelik ya da sevdiğimiz insanların başına kötü bir şey gelmesine yönelik endişe içeren düşünceler […]
Sınav Kaygısı Nedir?
Sınav kaygısı, kişinin gerçek dışı olumsuz düşüncelerinin artmasına neden olan böylece yoğun fiziksel uyarılmalara yol açarak dikkat dağıtan, verimli çalışmayı, öğrenmeyi ve öğrenilenlerin etkili biçimde kullanılmasını zorlaştıran, yoğun bir uyarılma durumudur. Sınav Kaygısı Belirtileri Nelerdir? Kaygı dört düzeyde ortaya çıkmaktadır. Fizyolojik düzeyde çarpıntı, ateş basması, nefes darlığı, titreme, midede kasılma vb. durumlar yaşanmaktadır. Düşünce düzeyinde […]
Yeni Başlayanlar İçin Sosyal Fobi
Sosyal Fobi (Sosyal Anksiyete) Nedir? Sosyal fobi, bir diğer adıyla sosyal anksiyete tarih boyunca farklı yönleriyle tanımlanmış olsa da, 1980 yılında özgün bir psikiyatrik tanı olarak sınıflandırılmıştır.Sosyal fobisi olan kişiler grup içinde yemek yemek, tanımadığı kişilerle sohbet etmek, kendisinden üst pozisyonda kişilerle konuşmak veya topluluk önünde sunum yapmak gibi sosyal ve performans gerektiren durumlarda şiddetli […]
Yeni Başlayanlar İçin Panik Atak
Panik Atak Nedir? Panik atak, bir kaç dakikadan bir kaç saate kadar sürebilen yoğun bir kaygıyla birlikte kendini tehlike içinde hissettiği bir durumdur. Panik Atak Belirtileri Panik atak belirtileri aşağıdaki gibidir. Panik ataklar sırasında bu belirtilerden 4 veya daha fazlasının yaşanmaktadır. 1. Çarpıntı,2. Terleme.3. Titreme ya da sarsılma.4. Nefesin darlığı ya da boğuluyor gibi olma […]
Obsesif Kompülsif Bozukluk
Obsesif Kompülsif Bozukluk Nedir? Obsesif kompülsif bozukluk, kısaca OKB, obsesyon ve kompulsiyonlarla tanımlanan bir ruhsal bozukluktur. OKB, bir dizi tekrarlayıcı rahatsız eden, istem dışı düşüncelere sahip olma ve bu düşüncelerin yarattığı gerginlikten kurtaran rahatlatıcı davranışlarla karakterize, temelinde anksiyöz düşüncelerin bulunduğu bir rahatsızlıktır. Kişilerin yaşam kalitelerini ve işlevselliklerini ciddi seviyede etkiler. Obsesyon Nedir? Obsesyonlar, halk dilinde […]
Yeni Başlayanlar İçin Fobi
Fobi ve korkunun farkı nedir? Korku doğuştan sahip olduğumuz temel duygulardan birisidir. Hepimiz bir tehlike veya tehdit karşısında korku duygusunu hisseder alarm durumuna geçeriz ve bu doğrultuda tepkiler veririz. Ancak korku duygusu kimi zaman patolojik bir hal alabilir. Normal şartlarda korku yaratmayacak ya da düşük seviyede korku yaratacak durumlar kişide korku hatta panik tepkilerini tetikleyebilir. […]
Yeni Başlayanlar İçin Anksiyete
Anksiyete Nedir? Anksiyete, sebepsiz bir kaygıya sıkıntı ve huzursuzluk hislerinin eşlik ettiği bir duygu durumudur. Sağlık, iş, ikili ilişkiler, günlük yaşam olayları gibi farklı yaşam alanlarını kapsayan endişeler söz konusu olabilir ve beraberinde fiziksel belirtiler yaratabilir.Bu durum kişinin günlük yaşamında bozulmalara yol açabileceği gibi, işlevselliğini bozabilir, uyku ve iştahla ilgili sorunlara sebep olabilir. Ayrıca başta depresyon […]
Panik Ataklar Nasıl Gelişir
Panik Ataklar Nasıl Gelişir? Panik atak yaşayan kişilerin birçoğu, özellikle de panik atakların ilk zamanlarında yaşadıkları fiziksel belirtilerin şiddetini ve etkisini düşünerek bunun psikolojik bir şey olamayacağını, fark edilemeyen fiziksel bir şeyler olduğu düşüncesine sıklıkla kapılırlar. Bu düşünce hem kaygı seviyesini artırır hem de doğru müdahalelere engel olarak atakların devam etmesine sebep olur. Peki, nasıl […]
Panik atak ve panik bozukluk arasındaki farklar
Panik atak ve panik bozukluk farkı bu durumu yaşayan kişilerin en çok merak ettiği şeylerden biridir.Panik atak ve panik bozukluk farkını tanımlar üzerinden açıklayalım: Panik Atak Nedir? Panik atak bir kaç dakikadan bir kaç saate kadar devam edebilen, kişinin şiddetli kaygı, korku, bunaltı hissiyle birlikte sıklıkla ölüm, kalp krizi, aklını yitirme, kötü bir şey olacağı […]
Panik atak tedavisi
Panik atak tedavisi için yöntemler nelerdir? Panik atak tedavisi için ilaç tedavisi veya psikoterapi aktif olarak kullanılan yöntemlerdir. Bu iki yöntem ayrı ayrı uygulanabildiği gibi birlikte de uygulanabilmektedir. Yapılan birçok araştırma psikoterapinin anksiyete bozukluklarında (panik atak bu grup altında değerlendirilir.) İlaç tedavisine göre hem daha etkin hem de uzun süreli etki gösterdiğini kanıtlamıştır. Psikoterapi nedir? […]