Mindfulness (Bilinçli Farkındalık) Terapi Nedir?
Son zamanlarda sıklıkla mindfulness, bilinçli farkındalık gibi terimleri duyar olduk. Mindfulness nedir? Psikoterapi de nasıl uygulanır? Gibi soruların cevaplarını sizler için derledik.
Bilinçli farkındalık yaşanılan anda kendinde ve etrafında gerçekleşenleri oldukları gibi fark etmeyi, düşünceleri, duyguları, hisleri oldukları gibi algılamayı, bu deneyimleri isimlendirmeden ve yargılamadan onlarla kalabilme halidir..
Mindfulness (Bilinçli Farkındalık) temelli terapi köklerini Budizm felsefesinden almakta olup Prof. Dr. Jon Kabat Zinn tarafından geliştirilmiş ve ilk olarak 1979 yılında MIT Üniversitesi Mindfulness Merkezi’nde hayata geçirilmiştir. Önceleri sadece kronik ağrısı olan hastaları iyileştirmek, onların ağrılarını azaltmaktan ziyade, onların ağrı ile olan ilişki biçimlerini değiştirmek için hazırlanmış bir uygulamadır. Daha sonraları ise stres, zorlayıcı durum ve duygularla baş etme amaçlı günlük hayatta da kullanılmıştır.
- Bu yaklaşım daha da geliştirilerek 2007 yılınde bilişsel terapi modeline uyarlanarak Mindfulness Temelli Bilişsel Terapiyi (MBCT) oluşturmuştur. MBCT 3. dalga bir terapi yöntemidir ve şu an dünyada depresyondan yeme bozukluklarına kadar bir çok problemin tedavisinde etkili olarak kullanılmaktadır.
- Oxford Üniversitesi’nde yetişkin depresyon hastaları ile yapılan bir çalışmada, mindfulness(Bilinçli farkındalık) temelli bilişsel terapi ile, hastanede yatarak tedavi gören ve majör depresyon tanısı almış hastaların depresif semptomlarında düşüş gözlemlenmiştir.
- Depresyon tedavisinde mindfulness temelli bilişsel terapi antidepresanlar kadar iyileştiricidir. Mindfulness terapi ile kişilerde depresyonun ileride nüks etme riskli de %50 oranında azalmıştır.
- Araştırmalar düzenli mindfulness uygulamalarının beyinde hafıza ve duygu düzenleme gibi alanlarda yapısal değişimler oluşturarak kişinin duygusal zeka, duygu regülasyonu, mental fleksibilite, algı, iç görü, ağrı töleransı ve kompleks düşünme gibi işlevlerini de geliştirdiğini ve bu bireylerin hayat tatminlerinde artış ve psikolojik rahatsızlık, depresyon ve stres oranlarında düşüş olduğunu göstermiştir.
Mindfulness Terapinin Farklı Yönleri
Mindfulness terapi, farkındalık temelli bir terapi yaklaşımıdır. Bu yaklaşımın farklı yanları şunlardır:
1. Şimdiki an odaklı: Mindfulness terapi, kişinin şimdiki anı yaşamasına odaklanır. Geçmişteki olaylara veya gelecekteki kaygılara odaklanmak yerine, kişinin anın farkında olmasını teşvik eder.
2. Yargılamadan kabul: Mindfulness terapi, kişinin duygularını, düşüncelerini ve hislerini yargılamadan kabul etmesini teşvik eder. Bu, kişinin kendini daha az eleştirmesine ve kendini daha az suçlu hissetmesine yardımcı olabilir.
3. Farkındalık egzersizleri: Mindfulness terapi, farkındalık egzersizlerini kullanarak kişinin farkındalık seviyesini arttırmayı hedefler. Bu egzersizler, meditasyon, nefes alma ve beden tarama gibi teknikleri içerebilir.
4. Değerlerle uyum: Mindfulness terapi, kişinin hayatındaki değerlerle uyumlu bir şekilde hareket etmesini teşvik eder. Bu, kişinin hayatında anlamlı bir amaç bulmasına yardımcı olabilir.
5. Bütünsel bir yaklaşım: Mindfulness terapi, sadece zihinsel sağlık sorunlarını ele almaz, aynı zamanda fiziksel sağlık sorunlarını da ele alır. Bu, kişinin fiziksel ve zihinsel sağlığı arasındaki bağı anlamasına yardımcı olabilir.
6. Kişiselleştirilmiş: Mindfulness terapi, kişinin bireysel ihtiyaçlarına uyacak şekilde uyarlanabilir. Terapi, kişinin yaşadığı özel sorunlara ve ihtiyaçlara göre şekillendirilebilir.
Günlük hayatta uygulayabileceğiniz mindfulness uygulamaları
- Mindful yürüyüş
- Mindful diş fırçalama
- Mindful Nefes Egzersizleri
- Mindful Yeme
- Mindful Çizim (Mandala Çalışmaları)
- Meditasyon
- Mindful Hareket (Yoga)
Yaşamın her anında deneyimlerimize bilinçli farkındalıkla yaklaşmak ve yepyeni şeyler keşfetmek mümkün.
Merkezimizde Mindfulness Terapi uzman psikologlar tarafından uygulanmaktadır. Siz de yararlanmak isterseniz merkezimize ulaşabilirsiniz.
Terapilerle ilgili diğer yazılarımız için aşağıdaki başlıkları inceleyebilirsiniz.