Çocuklarda Ayrılık Kaygısı

Odadan her ayrıldığınızda çocuğunuz canı yanmışçasına ağlamaya başlıyor mu? İşe gitmek için kapıda ona veda ederken sizden ayrılmamak için elinden geleni yapıyor mu? Peki ya kreşe bıraktığınızda tepkisi ne oluyor?

Ayrılık kaygısı bebeklik döneminden itibaren gözlenmeye başlar. Bu kaygı her çocukta aynı şiddette veya aynı sürede devam etmeyebilir. Kimi çocukta 30 aya kadar devam ederken, kimisinde kısa sürede geçebilir veya böyle bir kaygı hiç gözlenmeyebilir.

Çocuklarda Ayrılık Kaygısı Neden Olur? 

Bebekler 7. aydan itibaren anne veya babadan daha bağımsız hareket etmeye başlar ve ona bakım veren kişiden ayrı bir birey olduğunu fark eder. Fakat, zaman kavramı henüz oturmadığı için anne ve baba yanından ayrıldığında ne zaman geri geleceklerine dair belirsizlik, kaygılanmasına neden olabilir. Bu nedenle ebeveynleri yanından ayrılırken kendini huzursuz hissedebilir ve ağlamaya başlayabilir.

Diğer yandan, değişen rutin veya çevresel koşullar da (yeni eve taşınma, yeni kardeşin gelmesi, ev içerisindeki gerginlikler vb.) ayrılık kaygısını tetikleyebilir.

Ayrılık kaygısının ne kadar süreceği çocuğun doğuştan getirdiği mizacına ve ebeveyn tutumlarına göre de farklılık gösterebilir. Bazı durumlarda ayrılık kaygısı ilkokul çağlarına kadar da devam edebilmektedir.

Ebeveynler için İpuçları

• Öncelikle, çocuğunuzun ayrılık kaygısı yaşamasının içinde bulunduğu gelişimsel dönemden kaynaklandığını ve bu durumun geçici olduğunu kendinize hatırlatmayı ihmal etmeyin.
• Çocuğunuzu yeni bir bakıcıya bırakacaksanız, bakıcıyla baş başa kalmadan önce birlikte oyun oynayıp, bakıcıya alışmasını kolaylaştırabilirsiniz.
• Çocuğunuzun kaygısını yatıştırmak için “ce-e” veya saklambaç gibi önce kaybolduğunuz ve sonra ortaya çıktığınız eğlenceli oyunlar oynayabilirsiniz. Böylece gerginliğini kahkaha ile de atmış olacaktır.
• Yanından ayrılırken çocuğunuz ağlamaya başladığında sakin kalın ve geri döneceğinizi kendinizden emin bir şekilde tekrar edin. Sizin rahat olduğunuzu görmek onu da rahatlatacaktır.
• Sizden bağımsız hareket etmesi için onu teşvik edin. Yapmakta zorlandığı görevleri yapmaya çalışması için ona zaman tanıyın, problemleri onun yerine çözmeye çalışmayın.

Ayrılık Kaygısı ve Okula Başlama Dönemi

Okula başlama süreci, çocuklar için büyük bir dönüm noktasıdır. Bu süreçte, çocuklar yeni insanlarla tanışır, yeni kurallar öğrenir ve yepyeni bir çevreye adapte olmaya çalışır. Bu süreçte, çocuklar genellikle ayrılık kaygısı yaşarlar. Ayrılık kaygısı, çocukların ailelerinden ayrılma veya kendilerinden ayrılma korkusuyla ilişkilidir.

Ayrılık kaygısı olan çocukların okula başlama süreci nasıl etkilenir?

Ayrılık kaygısı olan çocuklar okula başlama sürecinde daha fazla stres yaşayabilirler. Bu çocuklar, yeni bir ortama adapte olma konusunda zorluklar yaşayabilirler ve öğretmenleri veya diğer öğrencilerle etkileşime girmekte zorlanabilirler. Ayrılık kaygısı olan çocukların okula gitmekten kaçınma eğilimleri de olabilir.

Okul Döneminde Ayrılık kaygısı ile başa çıkmak için çocuklara nasıl yardımcı olunabilir?

Ayrılık kaygısı olan çocuklara yardımcı olmak için birkaç yöntem vardır. İşte bazı öneriler:

• Okul öncesi eğitim: Okul öncesi eğitim, çocukların okulda karşılaşacakları yeni durumlar hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlar. Bu, çocukların okula gitmek için daha hazır olmalarına yardımcı olabilir.

• Oyun oynama: Oyun oynamak, çocukların endişelerini azaltmalarına ve okula gitmekle ilgili streslerini hafifletmelerine yardımcı olabilir. Ayrılık kaygısı olan çocuklar için, okulla ilgili oyunlar oynamak, özellikle faydalı olabilir.

• Rutin oluşturma: Çocuklara düzenli bir rutin oluşturmak, onların güvende hissetmelerine ve okulda karşılaşacakları yeni durumlara daha hazır olmalarına yardımcı olabilir.

Ayrılık Kaygısı İle İlgili Yanlış Bilinenler

1. Ayrılık kaygısı sadece küçük çocukları etkiler.
2. Ayrılık kaygısı çocuklar için normal bir duygudur ve ciddiye alınmamalıdır.
3. Ayrılık kaygısı yalnızca anne-baba boşanması gibi büyük yaşam değişiklikleri sırasında ortaya çıkar.
4. Ayrılık kaygısı sadece çocukların yaşadığı bir durumdur.
5. Ayrılık kaygısıyla başa çıkmak için ilaç kullanmak gerekir.
6. Ayrılık kaygısı sadece birkaç hafta sürebilir ve sonra kendiliğinden geçer.
7. Ayrılık kaygısıyla başa çıkmanın tek yolu, çocuğun mümkün olduğunca hızlı bir şekilde ayrılığı kabullenmesini sağlamaktır.
8. Ayrılık kaygısı, çocuğun yetişkin hayatındaki ilişkilerini olumsuz yönde etkiler.

Yukarıdaki alt başlıkların her biri, ayrılık kaygısıyla ilgili yanlış anlaşılmaların bazılarıdır.

Ayrılık kaygısı, hem çocuklarda hem de yetişkinlerde görülebilen bir durumdur. Küçük çocuklar, okul öncesi çağından itibaren ayrılık kaygısı yaşayabilirler. Bu, çocukların anne-babalarıyla ayrı kalmaları durumunda ortaya çıkan korku ve endişe duygusudur. Bu durum, birçok farklı nedenle ortaya çıkabilir. Bazı çocuklar, anne-babalarının uzun bir süre işte olacağı veya gece dışarı çıkacakları zamanlarda ayrılık kaygısı yaşayabilirler. Diğerleri ise, anne-baba boşanması veya bir ebeveynin ölümü gibi büyük yaşam değişiklikleri sırasında ayrılık kaygısı yaşayabilirler.

Bununla birlikte, ayrılık kaygısı hafife alınacak bir durum değildir. Çocuklar, bu kaygıyı ciddiye almalı ve ebeveynleri tarafından desteklenmelidir. Ebeveynlerin çocuklarına nasıl yardımcı olacakları konusunda bilgi sahibi olmaları önemlidir. Bazı çocuklar, konuşarak ve duygularını ifade ederek ayrılık kaygısıyla başa çıkabilirler. Diğerleri yakınlarının veya bir uzmanın desteğine ihtiyaç duyabilir.

Bu konuda desteğe ihtiyaç duyuyorsanız izmir’de tavsiye edilen psikologlar sayfamızı inceleyebilir, yüz yüze veya online terapi ile uzaktan destek alabilirsiniz.