Kristal nedir?
Kristal, diğer adıyla metamfetamin, uyarıcı özelliği olan sentetik bir uyuşturucu maddedir. Dünya üzerinde en hızla yayılan, çok zararlı ve tehlikeli bir uyuşturucudur.
Kristal nasıl kullanılır?
Burundan çekilebilir, sigara gibi içilebilir, damar yoluyla ya da ağızdan alınabilir. Etkisi 24 saate kadar sürebilir.
Kristal neden tercih edilir?
Kristalin etkili ve tehlikeli bir madde olması bazı kullanıcılarda ilgi ve merak uyandırabilmektedir. Bu uyuşturucu maddenin her yerde kolayca üretilebilmesi ve diğer uyuşturucu maddelere nazaran daha ucuz ve kolay tedarik edilmesi de kristalin tercih edilmesinde etkili olabilmektedir.
Kullananlarda nasıl etki eder?
Kristalin kimyasal yapısı, beyin üzerinde noradrenalin ve dopamin salgılanımını artırarak öfori sağlar. Kristal kullanımında ilk kullanımla beraber kan basıncı ve metabolizmanın aktivasyonu artar. Kişi dinamik, enerjik ve canlı hisseder, yeme ihtiyacı azalır, gereksiz nesneler üzerinde aşırı dikkat ve konsantrasyon geliştirir, karşısındakinin cümlesini onun yerine tamamlayabilir. Bu etki azaldığında etkiyi uzatmak için tekrar kullanma isteği oluşur, kullanılmadığında kişi kendini boşlukta, mutsuz ve keyifsiz hissedebilir. Bu duygulardan kurtulmak için tekrar kullanma ihtiyacı hisseder.
Kullanıcıların bilmesi gerekenler
Kristal kullanımı başladıktan sonra kişide hızlı bir şekilde tolerans gelişir ve kullanıcı aynı etkiyi yakalamak için doz artırmak zorunda kalır. Bu yüzden ciddi derecede psikolojik bağımlılık yapar. Kristal kullanımı, kısa ve uzun dönem olmak üzere ciddi riskler barındırır. Yeme ve uyku bozuklukları, aşırı kilo kaybı, halüsinasyon ve davranış bozuklukları, yoğun anksiyete, panik ve psikoza sebep olabilir. Madde etkisi altında yapılan davranışlara bağlı ikincil riskler söz konusu olabilir. Uzun süreli kullananlarda telafisi olmayan sağlık sorunları gelişir. Önemli ruh sağlığı hastalıklarına sebep olabilir. Bunların yanında ağız ve diş sağlığında kalıcı bozulmalara sebep olur.
Kristal kullanımı, ayrıca, birçok kişi için ciddi ve potansiyel olarak ölümcül sonuçlar doğurabilir. İşte kristal kullanımına bağlı ani ölüm yaşayan bazı insanların örnekleri:
– Gemma Moss: İngiliz genç kadın Gemma Moss, 2013 yılında kristal kullanımına bağlı olarak öldü. Moss, aşırı dozda kristal kullanarak beyin kanaması geçirdi ve 31 yaşında hayatını kaybetti.
– Andrew Lauterstein: Avustralyalı yüzücü Andrew Lauterstein, 2016 yılında kristal kullanımına bağlı olarak öldü. Lauterstein, kalp krizi geçirdi ve 29 yaşında hayatını kaybetti.
– Michael Martin: Amerikalı basketbol oyuncusu Michael Martin, 2018 yılında kristal kullanımına bağlı olarak öldü. Martin, kalp krizi geçirdi ve 33 yaşında hayatını kaybetti.
– Emily Koenig: Amerikalı genç kadın Emily Koenig, 2017 yılında kristal kullanımına bağlı olarak öldü. Koenig, aşırı dozda kristal kullanarak kalp krizi geçirdi ve 20 yaşında hayatını kaybetti.
– Dakota Jack: Amerikalı hip-hop sanatçısı Dakota Jack, 2018 yılında kristal kullanımına bağlı olarak öldü. Jack, aşırı dozda kristal kullanarak kalp krizi geçirdi ve 32 yaşında hayatını kaybetti.
Bu örnekler, kristal kullanımının ciddi sonuçlarını ve potansiyel olarak ölümcül olabileceğini göstermektedir. Kristal ve diğer zararlı maddelerden uzak durmak, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek ve sağlık uzmanları tarafından sağlanan düzenli kontrol ve takip ile sağlıklı kalmanın önemi vurgulanmalıdır.
Yasal Yaptırımlar
Türk Ceza Kanunu’na göre, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak suçtur ve altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Metamfetamin de dahil olmak üzere diğer uyuşturucu maddelerin kullanımı bu kapsamdadır.Türkiye’de uyuşturucu kullanıcılarının tedavi olmak istemeleri durumunda, cezai yaptırım uygulanmamaktadır. Aksine, uyuşturucu kullanımıyla mücadele amacıyla ülkede pek çok tedavi merkezi ve rehabilitasyon merkezi bulunmaktadır.
Kristal bağımlılığı nasıl tedavi edilir?
Kullanmayı bırakanlarda çeşitli yoksunluk sendromu belirtileri görülür. Yorgunluk, bitkinlik, keyifsizlik, iştahın açılması ve uyku ihtiyacının artması, anksiyete, depresyon, dikkat ve konsantrasyon sorunları, intihar düşünceleri görülebilir. Yoksunluk sadece sık kullananlarda değil aralıklı kullananlarda da kullanımı bıraktıktan belli bir süre sonra ortaya çıkabilir, hatta kişinin yoksunluğu hissetmesi 30 ila 90 günü bulabilir.
İlaç tedavisinin yanı sıra bir psikologla görüşerek alınacak psikolojik destek kişinin yoksunluk belirtileriyle baş edebilmesine ve yeni bir günlük rutin inşa etmesine olanak sağlayabilir.
İlginizi çekebilecek diğer yazılar:
Madde Bağımlılığı Testi
Bağımlılık Risk Ölçeği
Depresyon Testi
Beck Depresyon Ölçeği
Özgüven Testi
Özgüven Ölçeği