Yeni Başlayanlar İçin Fobi
Fobi ve korkunun farkı nedir?
Korku doğuştan sahip olduğumuz temel duygulardan birisidir. Hepimiz bir tehlike veya tehdit karşısında korku duygusunu hisseder alarm durumuna geçeriz ve bu doğrultuda tepkiler veririz. Ancak korku duygusu kimi zaman patolojik bir hal alabilir. Normal şartlarda korku yaratmayacak ya da düşük seviyede korku yaratacak durumlar kişide korku hatta panik tepkilerini tetikleyebilir. Yani fobi normal şartlarda korkuya sebep olmayan veya düşük seviyede korku yaratan durumların, nesnelerin veya olayların yoğun korku duygusuna sebep olmasıdır. Fobiler her yaşta ortaya çıkabilir, ancak genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde başlar ve semptomlar ömür boyu devam edebilir. Kadınlarda erkeklerden daha sık görülür.
Fobi Belirtileri Nelerdir?
Fobi belirtilerinde, belirli bir durum veya nesne hakkında aşırı korku veya endişe duyma ve bunun sonucunda ağlama, yanımızdaki kişiye sarılma yada ortamdan kaçma tepkisi görülebilir. Kişi, nesne veya durum ile neredeyse her karşılaşmada yoğun korku veya endişe hissi deneyimler. Fobisi olan kişi aktif olarak bu nesne veya durumdan kaçınır. Nesnenin veya durumun yarattığı tehlike, yaşanılan korkuyla orantılı değildir. Örneğin, vahşi bir hayvanla karşıya karşıya kaldığımızda aşırı korkmak orantılı bir tepkidir, çünkü vahşi hayvan gerçek bir tehlikedir. Ayrıca, fobiler kişinin günlük hayatını önemli derecede etkiler. Fobi tanısı konulabilmesi için belirtiler en az 6 ay devam etmeli, ve bu belirtiler sosyal fobi, agorafobi, travma sonrası stres bozukluğu ve obsesif kompulsif bozukluk kaynaklı olmamalıdır.
Ne gibi fobiler vardır?
Tahmin ettiğinizin ötesinde, çok sayıda fobi vardır. Kedi, köpek, asansör fobisi gibi bilinen fobiler dışında anuptafobi (bekar kalma korkusu), aquafobi (su korkusu), galaktofobi (süt korkusu), hilofobi (orman korkusu) gibi farklı fobiler de vardır.
Fobisi olan kişileri anlamak
Fobileri olan kişiler genellikle korkmak için gerçek bir neden olmadığını ve davranışlarının mantıklı olmadığını bilir. Bununla birlikte, korku ile karşı karşıya kaldıklarında kendilerini güçsüz hissedebilirler ve hatta bunun beklentisi bile yoğun kaygıya neden olabilir. Fobisi olan kişiler korkularının kökenlerini hatta bazen sebeplerini açıklamakta zorlanırlar. Bununla birlikte tepkilerini kontrol etmekte zorlanırlar. Yaşadıkları yoğun kaygı bazen bir panik atakla bile sonuçlanabilir. Yaşadıkları duygular size doğru havlayarak koşan bir pitbull karşısında hissettiğiniz duygularla aynıdır.
Fobilere Ne Sebep Olmaktadır?
Genetik etkenler, anksiyöz kişilik veya diğer anksiyete bozuklukları, travmatik yaşantılar gibi tetikleyici bazı unsurlar olabileceği gibi bu gibi faktörler olmadan da fobiler meydana gelebilir. Her 10 kişiden 1’inde fobi görülebilmektedir.
Fobilerde Tedavi Nasıldır?
Fobilerin tedavisinde ilaç ve psikoterapi etkili sonuçlar vermektedir. Terapi sürecinin bir kısmı bilişsel yeniden yapılandırma gibi düşüncelerle ilgili kısıma yönelik bir diğer kısım da duyarsızlaştırmaya yönelik davranışçı müdahaleleri içermektedir.
Fobiler için sık kullanılan bazı terapi yöntemleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için aşağıdaki yazılarımızı okuyabilirsiniz:
Anksiyete Bozuklukları Yazıları
Anksiyete ve Terapi
Anksiyete Bozukluklarının Yaygınlığı Dünya çapındaki istatistiklere bakıldığında kaygı bozukluklarının dünya genelinde oldukça yaygın olduğu görülmektedir. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre dünya nüfusunun yaklaşık %3.6’sı (yaklaşık 264 milyon kişi) kaygı bozukluğuna sahiptir. Ek olarak, yine dünya genelinde kadınların %4.6’sının ve erkeklerin de %2.6’sının kaygı bozukluklarından herhangi birini deneyimlediği bilinmektedir. Bilişsel Davranışçı Terapilerin Anksiyete Bozuklukları Üzerinde Etkisi Yapılan […]
Anksiyete Krizi
Anksiyete Krizi Nedir Anksiyete ya da kaygı, kötü bir şey olacağından endişelendiğimiz zaman ortaya çıkan nedensiz bir korku ve tedirginlik hali olarak tanımlanabilir. Günlük yaşamda karşılaşılan sorunlara karşı belli bir oranda anksiyete hissetmek normal olsa da ‘Anksiyete krizi’ ya da ‘anksiyete atağı’ endişe, korku ve kaygının şiddetli deneyimlenen halidir. Bu haliyle kişinin yaşam kalitesinde bozulmalara yol […]
Gece Uyuyamamak
Gece Uyuyamamak Çoğu kişi yaşamının belli dönemlerinde gece uyuyamama sorunu yaşamaktadır. Bu durum günlük hayatında yaşadığı stresten dolayı, fiziksel bir rahatsızlıktan ya da herhangi bir neden yokken yaşanabilir. Uyuyamama sorunu yaşamın belli dönemlerinde kısa süreli olması durumunda önemli sorunlara yol açmayabilir. Ancak uyku yoksunluğunun uzun süreli olması durumunda günlük işlevselliği etkileyen, depresif ruh hali ve […]
Travma Sonrası Stres Bozukluğu
Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir?Travma Sonrası Stres Bozukluğu, kısaca TSSB, kişinin yaşamını tehdit eden ya da yoğun derecede stres veren travmatik bir olay deneyimlemesi ya da olaya tanık olması sonucu gelişen psikolojik rahatsızlıktır. Bu travmatik olaylar yaşamı tehdit eden fiziksel saldırılar, cinsel istismar, ya da araba kazası gibi yoğun stres veren olaylar olabileceği gibi, deprem, […]
Panik Atak Nasıl Geçer?
Panik Atak Nedir? Panik atak birkaç dakikadan birkaç saate kadar sürebilen yoğun kaygı durumudur. Ataklar panik bozuklukta görülebileceği gibi farklı psikiyatrik durumlarda da görülebilmektedir. Panik ataklar kişiyi duygusal olarak yıprattığı gibi günlük yaşamında, işlevselliğinde ve ikili ilişkilerinde ciddi bozulmalar yaratabilmektedir. Panik atağın bu önemli etkileri sebebiyle panik atak nasıl geçer sorusu en çok sorulan sorulardan […]
İlaçsız Anksiyete Tedavisi
İlaçsız Anksiyete Tedavisi Yaygın anksiyete hayatımızın birçok alanını önemli ölçüde etkileyen, gerginlik, huzursuzluk, aşırı endişe gibi hem psikolojik hem fiziksel belirtilerle karakterize kronik bir psikolojik durumdur. Yaygın anksiyete belirtileri genellikle zamanla değişir ve belirtiler aylar yada yıllardır devam edebilir. Anksiyete sorunu yaşayan bireylerin çoğu uykusuzluk, depresif ruh hali, keyif alamama ve panik ataklar deneyimler. Bu […]
Uyuşma ve Karıncalanma Hissi Nedenleri
Uyuşma-Karıncalanma Hissi ve Psikolojik Etkenler Uyuşma ve karıncalanma hissi birçok kişide fiziksel hastalıklarla ilgili endişeye sebep olsa da bu durumun en önemli sebeplerinden birisi anksiyete bozukluğu ve bu kapsamda yaşanan panik ataklar olabilmektedir. Bu gibi durumlarda yaşanan panik ataklar sıklıkla uyuşma ve karıncalanma hissini beraberinde getirebilmektedir. Yazının devamında uyuşma ve karıncalanma hissinin nedenleri ve hangi uzmandan […]
Psikolojik Nefes Darlığı ve Çarpıntı
Psikolojik Nefes Darlığı ve Çarpıntı Hissetmek Psikolojik nefes darlığı ve çarpıntı gibi belirtiler insanlarda çoğu zaman kalp krizi, kalbin durması, nefes alamayarak boğulma veya başka önemli hastalıklar gibi endişelere sebep olabilmektedir. Derin nefes alamama, rahat nefes alamama, nefes açlığı ve sebepsiz çarpıntı durumlarının yarattığı endişe haftalar hatta aylarca birden fazla doktor, tetkik ve değerlendirmeler için […]
Anksiyete Tedavisi
Anksiyete Tedavisi Anksiyete, yada kaygı bozukluğu konforsuz bedensel belirtilerin de görüldüğü aşırı bir tedirginlik ve korku halidir. Anksiyete yaşayan kişilerde huzursuzluk, gerginlik, odaklanma sorunları, uyku sorunları, kolay sinirlenme gibi belirtiler görülür. Anksiyete bozuklukları en yaygın görülen ve bireylerin işlevselliklerini ve kişilerarası ilişkilerini derinden etkileyen psikolojik rahatsızlıklardan olduğu için anksiyete tedavisi oldukça önem taşımaktadır. Anksiyete Bozukluğu […]
Takıntılardan Kurtulmak
Takıntılar zihnimize istenmeden gelen, yoğun düzeyde sıkıntı veren ve kontrolümüz dışında tekrar eden düşüncelerdir. Takıntılardan kurtulmak istesek de takıntılı düşünceler zihnimize geldiğinde, dikkatimizi başka bir yere odaklamak çok zor olabilir. Bu düşünceler ‘yetersizim’ gibi kendimizi yargılayan düşünceler olabilirken, ocağı kapatıp kapatmadığımıza yönelik ya da sevdiğimiz insanların başına kötü bir şey gelmesine yönelik endişe içeren düşünceler […]
Sınav Kaygısı Nedir?
Sınav kaygısı, kişinin gerçek dışı olumsuz düşüncelerinin artmasına neden olan böylece yoğun fiziksel uyarılmalara yol açarak dikkat dağıtan, verimli çalışmayı, öğrenmeyi ve öğrenilenlerin etkili biçimde kullanılmasını zorlaştıran, yoğun bir uyarılma durumudur. Sınav Kaygısı Belirtileri Nelerdir? Kaygı dört düzeyde ortaya çıkmaktadır. Fizyolojik düzeyde çarpıntı, ateş basması, nefes darlığı, titreme, midede kasılma vb. durumlar yaşanmaktadır. Düşünce düzeyinde […]
Yeni Başlayanlar İçin Sosyal Fobi
Sosyal Fobi (Sosyal Anksiyete) Nedir? Sosyal fobi, bir diğer adıyla sosyal anksiyete tarih boyunca farklı yönleriyle tanımlanmış olsa da, 1980 yılında özgün bir psikiyatrik tanı olarak sınıflandırılmıştır.Sosyal fobisi olan kişiler grup içinde yemek yemek, tanımadığı kişilerle sohbet etmek, kendisinden üst pozisyonda kişilerle konuşmak veya topluluk önünde sunum yapmak gibi sosyal ve performans gerektiren durumlarda şiddetli […]
Yeni Başlayanlar İçin Panik Atak
Panik Atak Nedir? Panik atak, bir kaç dakikadan bir kaç saate kadar sürebilen yoğun bir kaygıyla birlikte kendini tehlike içinde hissettiği bir durumdur. Panik Atak Belirtileri Panik atak belirtileri aşağıdaki gibidir. Panik ataklar sırasında bu belirtilerden 4 veya daha fazlasının yaşanmaktadır. 1. Çarpıntı,2. Terleme.3. Titreme ya da sarsılma.4. Nefesin darlığı ya da boğuluyor gibi olma […]
Obsesif Kompülsif Bozukluk
Obsesif Kompülsif Bozukluk Nedir? Obsesif kompülsif bozukluk, kısaca OKB, obsesyon ve kompulsiyonlarla tanımlanan bir ruhsal bozukluktur. OKB, bir dizi tekrarlayıcı rahatsız eden, istem dışı düşüncelere sahip olma ve bu düşüncelerin yarattığı gerginlikten kurtaran rahatlatıcı davranışlarla karakterize, temelinde anksiyöz düşüncelerin bulunduğu bir rahatsızlıktır. Kişilerin yaşam kalitelerini ve işlevselliklerini ciddi seviyede etkiler. Obsesyon Nedir? Obsesyonlar, halk dilinde […]
Yeni Başlayanlar İçin Fobi
Fobi ve korkunun farkı nedir? Korku doğuştan sahip olduğumuz temel duygulardan birisidir. Hepimiz bir tehlike veya tehdit karşısında korku duygusunu hisseder alarm durumuna geçeriz ve bu doğrultuda tepkiler veririz. Ancak korku duygusu kimi zaman patolojik bir hal alabilir. Normal şartlarda korku yaratmayacak ya da düşük seviyede korku yaratacak durumlar kişide korku hatta panik tepkilerini tetikleyebilir. […]
Anksiyete Bozukluğu Nedeni ve Belirtileri
Anksiyete Nedir? Anksiyete, sebepsiz bir kaygıya sıkıntı ve huzursuzluk hislerinin eşlik ettiği bir duygu durumudur. Sağlık, iş, ikili ilişkiler, günlük yaşam olayları gibi farklı yaşam alanlarını kapsayan endişeler söz konusu olabilir ve beraberinde fiziksel belirtiler yaratabilir.Bu durum kişinin günlük yaşamında bozulmalara yol açabileceği gibi, işlevselliğini bozabilir, uyku ve iştahla ilgili sorunlara sebep olabilir. Ayrıca başta depresyon […]
Panik Ataklar Nasıl Gelişir
Panik Ataklar Nasıl Gelişir? Panik atak yaşayan kişilerin birçoğu, özellikle de panik atakların ilk zamanlarında yaşadıkları fiziksel belirtilerin şiddetini ve etkisini düşünerek bunun psikolojik bir şey olamayacağını, fark edilemeyen fiziksel bir şeyler olduğu düşüncesine sıklıkla kapılırlar. Bu düşünce hem kaygı seviyesini artırır hem de doğru müdahalelere engel olarak atakların devam etmesine sebep olur. Peki, nasıl […]
Panik atak ve panik bozukluk arasındaki farklar
Panik atak ve panik bozukluk farkı bu durumu yaşayan kişilerin en çok merak ettiği şeylerden biridir.Panik atak ve panik bozukluk farkını tanımlar üzerinden açıklayalım: Panik Atak Nedir? Panik atak bir kaç dakikadan bir kaç saate kadar devam edebilen, kişinin şiddetli kaygı, korku, bunaltı hissiyle birlikte sıklıkla ölüm, kalp krizi, aklını yitirme, kötü bir şey olacağı […]
Panik atak tedavisi
Panik atak tedavisi için yöntemler nelerdir? Panik atak tedavisi için ilaç tedavisi veya psikoterapi aktif olarak kullanılan yöntemlerdir. Bu iki yöntem ayrı ayrı uygulanabildiği gibi birlikte de uygulanabilmektedir. Yapılan birçok araştırma psikoterapi uygulamalarının panik atak yaşayanların kendilerini daha iyi hissetmelerinde, bedensel belirtilerini doğru yorumlayabilmelerinde, kaçınmalarının azalmasında faydalı olduğunu göstermiştir. Psikoterapi nedir? Psikoterapi, düşünce ve davranışa […]