Depresyon nedir?

Depresyon, bitkinlik, hayattan zevk alamama, mutsuzluk gibi belirtilerle kendini gösteren bir duygu durum bozukluğudur. Depresif belirtiler, kişinin fiziki durumunu, işlevselliğini ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Dünya çapında 300 milyondan fazla kişi depresyon hayatlarının bir bölümünde depresyon deneyimlemektedir. Depresyon, majör depresyon, mevsimsel duygu durum bozukluğu, lohusalık depresyonu gibi değişik biçimlerde ortaya çıkabilmektedir. Depresif ataklar bipolar bozukluğun da bir özelliğidir.

Depresyon Belirtileri Nelerdir?

Hayattan zevk alamama
İsteksizlik, mutsuzluk,bitkinlik
Uyku ve iştahta artma veya azalma
Değersizlik veya suçluluk düşünceleri
Konsantrasyon güçlükleri
Karamsarlık
Çaresizlik hissi
Tekrarlayan intihar düşünceleri
Cinsel isteksizlik

Depresyonla İlişkili Etkenler?

Depresyon toplumda en yaygın görülen psikolojik rahatsızlıklardan biridir. Araştırmalara göre toplum genelinde yaşam boyu en az bir kere görülme oranı % 15-20 arasındadır. 

Bir çok etken depresyonun gelişmesinde rol oynayabilir. Bunlar arasında genetik, biyolojik, çevresel ve psikolojik faktörler yer alabilir. Bazı risk faktörleri şunları içerir:

• Ailede depresyon öyküsü: Aile üyelerinde depresyon geçmişi olan kişiler, depresyona yatkınlık açısından daha yüksek risk taşıyabilirler.

• Kişilik özellikleri: Kendine güvensizlik, düşük özsaygı, aşırı endişe, stresli bir yaşam tarzı, negatif düşünceler, olumsuz bir yaşam görüşü ve pesimist bir tutum gibi kişilik özellikleri, depresyon riskini artırabilir.

• Travma veya stres: Yaşamında önemli travmalar veya stresli olaylar yaşayan kişiler, depresyona daha yatkın olabilirler. Örneğin, kayıp, ayrılık, iş kaybı, maddi sorunlar, sağlık sorunları veya diğer yaşam değişiklikleri gibi durumlar, depresyon riskini artırabilir.

• Cinsiyet: Kadınlar, erkeklere göre depresyon riski açısından daha yüksek risk taşırlar.

• Yaş: Depresyon, her yaşta ortaya çıkabilir, ancak özellikle ergenlik dönemi ve orta yaş dönemi gibi yaşamın belirli dönemlerinde daha yaygın görülür.

• Diğer sağlık koşulları: Diyabet, kalp hastalıkları, kanser ve Parkinson hastalığı gibi diğer sağlık koşulları da depresyon riskini artırabilir.

Bu faktörlerin herhangi biri veya birkaçı bir arada depresyon riskini artırabilir. Ancak, depresyon tedavi edilebilir bir durumdur ve psikoterapi, ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleri gibi farklı tedavi yaklaşımları ile kontrol altına alınabilir.

Depresyonun Nedenleri

Depresyonun genellikle tek bir nedeni bulunmamaktadır. Bir çok farklı ruhsal sorun gibi genetik, biyolojik, çevresel ve psikolojik faktörler gibi pek çok nedene bağlı olabilmektedir. Bununla birlikte önemli yaşam olayları, sevilen birinin kaybı ya da stresli durumlar gibi olumsuz yaşam deneyimleri depresyonu tetikleyebilir. Ancak depresyon, olumsuz yaşam olaylarının kaçınılmaz bir sonucu değildir. Bu tür olumsuz yaşam olayları aşırı ruminasyon ve özellikle kişinin kendisi hakkında olumsuz düşünceleri yoğunlaştığı zaman depresif duruma yol açabilmektedir.

Depresyonda Tedavi Nasıldır?

Tedavide psikoterapi ve ilaç olmak üzere iki yöntem uygulanmakla birlikte psikoterapi ve ilaç kombinasyonu da tedavi olarak uygulanabilmektedir. Psikoterapi kalıcı olumlu etki bırakması açısından önemlidir. Kullanılan psikoterapi yöntemi ise kişiye ve öyküsüne göre değişkenlik gösterebilmektedir. Birçok çalışma, bilişsel davranışçı psikoterapinin tek başına ya da ilaç tedavisi ile birlikte oldukça etkili olduğunu göstermektedir. Psikoterapi depresyonun devam etmesine yol açan düşünce kalıplarını belirler ve müdahale eder. Unutulmamalıdır ki depresyon tedavisi mümkün bir hastalıktır. Bir çok hastalıkta olduğu gibi, tedavi ne kadar erken başlarsa, o kadar etkili olabilir ve hastalığın tekrarlanma olasılığı artar. 

Depresyonla ilgili Lohusa Depresyonu ve Mevsimsel Depresyon yazımızı da okuyabilirsiniz.