Alkol Bağımlılığı ve Kötüye Kullanım
Alkol bağımlılık yapabilen psikoaktif bir maddedir. Bir çok kültürde yüzyıllardan beri alkollü içecekler arkadaş buluşmalarında ve kutlamalarda kullanıldığı gibi rahatlamak, sorunlardan uzaklaşmak, unutmak gibi terapötik etkileri için de sıklıkla tercih edilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü alkol kullanımına ilişkin düşük risk barındıran azami limitleri aşağıdaki gibi önermiştir. Eğer kişi yaşlı, hamile veya herhangi bir sağlık sorunu varsa bu miktarlar bile risk oluşturabilir.
Erkekler için günde 3 standart içki (Standart içki: 25 cl bira, 10 cl şarap, 2,5 cl viski-şarap)
Kadınlar için günde 2 standart içki
Tek seferde 4 standart içkiden fazla kullanmamak
Haftada en az 1 gün hiç alkol almamak
Bu miktarlar kısa vadede her ne kadar düşük risk barındırıyor olsa da uzun vadede kişiyi miktarı ve sıklığı artırarak bağımlılık geliştirmeye doğru götürebilir.
Alkol Bağımlılığı Nedir ve Nasıl Gelişir?
Alkol bağımlılığı, tekrarlayan alkol kullanımı sonucu ortaya çıkan ve bir kişinin normal işlevlerini etkileyen bir durumdur. Alkol bağımlılığı gelişimi, birçok faktöre bağlı olarak değişebilir. Bazı insanlar daha yüksek bir risk altındadır, örneğin:
1. Genetik faktörler: Ailede alkol bağımlılığı öyküsü olan insanlar, alkol bağımlılığına yatkın olabilirler. Çünkü kalıtımsal faktörler, bir kişinin alkol tüketimiyle ilgili davranışlarını, toleransını ve bağımlılık riskini etkileyebilir.
2. Psikolojik faktörler: Düşük özgüven, yüksek stres düzeyleri, kaygı veya depresyon gibi psikolojik faktörler, alkol bağımlılığı riskini artırabilir. Alkol, geçici bir rahatlama hissi verebilir ve bazı kişiler için zor zamanlarda başa çıkmak için bir kaçış yolu haline gelebilir.
3. Sosyal faktörler: Alkol bağımlılığı, bir kişinin arkadaşları veya ailesi arasında alkol tüketiminin yaygın olduğu bir ortamda büyümesiyle ilişkili olabilir. Ayrıca, toplumsal baskı veya stresli durumlarda alkol tüketimi yaygın hale gelebilir.
4. Biyolojik faktörler: Alkol tüketiminin beyindeki kimyasal dengeleri etkilediği ve dopamin seviyelerini artırdığı bilinmektedir. Bu, alkol tüketiminin sonrasında kişinin kendini iyi hissetmesine neden olabilir ve tekrar alkol tüketmeyi teşvik edebilir.
Alkol Kullanımında Bağımlılığa İlişkin Riskler
Alkol bağımlılığı, sürekli olarak aşırı miktarda alkol tüketen kişilerde daha yaygın olarak görülür. Bu sürekli alkol tüketimi, vücudun alkolle başa çıkma yeteneğini azaltabilir ve daha fazla alkol tüketmeye yönlendirebilir. Ayrıca, alkol bağımlılığı, fiziksel ve zihinsel sağlık sorunlarına, ilişki sorunlarına ve hatta iş kaybına neden olabilir.
Alkol kullanımın altında çoğunlukla başa çıkmakta zorlanılan bir durum veya depresif duygu durum vardır. Alkol bu gibi durumlarda yaşanan negatif duygulara karşı bir arkadaş gibi görünse de kendisi depresif etki yaratır veya depresif duygu duruma sürükleyen durumlara zemin hazırlar.
Alkol bağımlılığı eroin veya nikotinde olduğu gibi hızlı oluşmaz, bağımlılık oluştuktan sonra yoksunluk belirtilerinin diğer maddelere göre çok şiddetli olduğunun hatta deliryum tremans ve daha ileri boyutta ölüme bile sebep olabileceğinin altını çizmek gerekir.
Alkol Bağımlılığının Sebep Olabileceği Psikolojik Sorunlar
Alkol bağımlılığı birçok ruhsal soruna neden olabilir. Bunlar arasında şunlar yer alabilir:
- Anksiyete bozukluğu: Alkol bağımlılığı olan kişilerde anksiyete bozuklukları daha sık görülür. Alkol tüketimi, beyindeki kimyasalları etkiler ve anksiyete belirtilerini artırır.
- Depresyon: Alkol tüketimi, beyindeki kimyasalları etkileyerek depresyona neden olabilir. Aynı zamanda alkol bağımlılığı olan kişiler, sosyal izolasyon ve diğer faktörler nedeniyle depresyona yatkındırlar.
- Bipolar bozukluk: Alkol bağımlılığı olan kişilerde bipolar bozukluk daha sık görülür. Alkol tüketimi, bipolar belirtileri daha da kötüleştirebilir.
- Psikoz: Alkol bağımlılığı olan kişilerde psikotik bozukluklar daha sık görülür. Alkol tüketimi, psikozu tetikleyebilir veya mevcut psikotik semptomları kötüleştirebilir.
- Uyku bozuklukları: Alkol tüketimi, uyku bozukluklarına neden olabilir veya mevcut uyku bozukluklarını kötüleştirebilir.
Alkol bağımlılığı ve alkole ilişkin yaşanan sorunlar çözümsüz değildir. Psikoterapi ve gerekli durumlarda ilaç tedavisi alkolle ilişkili sorun yaşayan kişilere bu anlamda çözüm olmaktadır.
İlginizi çekebilecek diğer yazılar:
Madde Bağımlılığı Testi
Bağımlılık Risk Ölçeği
Depresyon Testi
Beck Depresyon Ölçeği
Özgüven Testi
Özgüven Ölçeği